Hoe zet je je energiebeleid kracht bij met duurzame energie?

Wat is duurzame energie?

De huidige energiecrisis is de ideale aanleiding om onder de loep te nemen hoe de energie voor jouw bedrijf wordt opgewekt en welke impact dit heeft op het milieu. Om de markt voor duurzame energie beter te begrijpen, bekijken we de definitie van de Europese Unie en de oplossingen die ze voorstelt.

De EU-oplossingen voor een duurzame energiesector

Met z’n allen overstappen op duurzame energie is een van de prioriteiten van de EU, om twee redenen. Ten eerste wil de EU op die manier een koolstofarme samenleving creëren en zo het milieu en de bevolking beschermen. Ten tweede wil ze de economie stimuleren en de groei op peil houden.

Volgens de Europese klimaatwetgeving steunt de energietransitie op twee pijlers: schonere energie produceren en in de renovatie van gebouwen investeren. Er is zelfs een speciaal Europees fonds opgezet om renovatiewerkzaamheden aan gebouwen te financieren.

Wat is hernieuwbare energie?

In 2018 legde de Europese Unie zichzelf het doel op om 32 % van haar totale energieverbruik uit hernieuwbare bronnen te halen tegen 2030. Door de huidige energiecrisis heeft de EU die ambitie herbekeken en wordt het doelpercentage binnenkort naar boven bijgesteld. 

De EU erkent de volgende vormen van hernieuwbare energie:

• windenergie

• zonne-energie

• waterkrachtenergie

• mariene energie

• geothermische energie

• biomassa

• biobrandstoffen

Hernieuwbare energie is het alternatief voor fossiele brandstoffen, die slechts in beperkte hoeveelheden beschikbaar zijn en waarvan de winning en verwerking bijdragen aan de klimaatverandering. Hernieuwbare energie maakt gebruik van energiebronnen die onbeperkt beschikbaar zijn, zoals zonlicht, wind en water. Daarom stuurt de Europese Unie erop aan dat we allemaal meer wind- en zonne-energie gaan gebruiken.

Naast de aard van de bron wordt duurzame energie ook bij voorkeur lokaal opgewekt. Zo heeft deze energie een kleinere koolstofvoetafdruk en dus minder invloed op het broeikaseffect. Als we lokaal energie produceren, worden we bovendien minder afhankelijk van de brandstoffenmarkt.

Hoe werk je in jouw bedrijf mee aan de energietransitie? 

Jouw bedrijf kan op verschillende manieren meestappen in de energietransitie. Allereerst kun je de energiecontracten van je bedrijf herbekijken en kiezen voor leveranciers die garanderen dat hun energie lokaal opgewekt en hernieuwbaar is.

In sommige Europese landen kun je ook zelf energie opwekken. Via zonnepanelen of windmolens produceer je bijvoorbeeld je eigen elektriciteit. Systemen zoals warmtepompen en geothermische warmtepompen bieden een oplossing om de temperatuur te regelen: in de winter zorgen ze voor verwarming, in de zomer voor verkoeling.

Bedrijven kunnen hun CO₂-uitstoot ook compenseren door projecten te financieren die een positieve impact hebben op het klimaat. Wil je het zo aanpakken? Dan kun je je baseren op de Verified Carbon Standard (VCS), een certificering van de CO₂-uitstootvermindering die wordt uitgevoerd door een onafhankelijke organisatie.

Een andere norm, de Gold Standard for the Global Goals, controleert of projecten in overeenstemming zijn met de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties. Die doelstellingen beschrijven een aantal actiegebieden waarop landen de maatschappelijke situatie en de klimaatomstandigheden wereldwijd kunnen verbeteren tegen 2030 én tegelijkertijd de economische groei op peil kunnen houden.

Welke middelen zijn er om het energieverbruik van bedrijven te optimaliseren?

Een duurzaam energiebeleid invoeren begint met nagaan hoeveel je bedrijf vandaag verbruikt. Via zo’n analyse breng je in kaart waar er warmte verloren gaat in je gebouw en welke elektrische apparaten verouderd zijn en meer energie verbruiken dan nodig. Het verbruik hangt ook af van de manier waarop iedereen in het bedrijf met energie omgaat.

Ruimtes energiezuiniger maken

Volgens de EU heeft 75 % van alle gebouwen een lage energie-efficiëntiescore. Een energiebalans van de ruimtes bekijkt in de eerste plaats de isolatie van het gebouw. Voor zo’n diagnose schakel je het best een expert in. Die geeft je meteen mee op welke manieren je de energieprestaties kunt verbeteren.

Je kunt warmteverlies voorkomen door:

• de muren beter te isoleren;

• openingen beter water- en luchtdicht te maken;

• de verwarmingsleidingen te isoleren;

• een sas te installeren bij deuren die vaak worden geopend.

Ook de verwarmings- en airconditioninginstallaties worden onder de loep genomen. Is hun energiescore te laag? Dan zijn ze aan vervanging toe. 

Optimaal omspringen met energie

De energiebalans analyseert ook het energieverbruik van apparaten. Op termijn is het de bedoeling dat alle verouderde, energieverslindende apparaten plaatsmaken voor zuinigere modellen. Vaak zijn de grootste boosdoeners de verwarming, airconditioning en ventilatoren.

Heb je al stilgestaan bij de verlichting? Daarop kun je vaak besparen door meer natuurlijk licht binnen te laten of door bewegingssensoren te plaatsen. Vervang klassieke gloeilampen door ledlampen, want die zijn veel milieuvriendelijker.

Ook de IT-infrastructuur van een bedrijf verbruikt veel energie, dus is het vaak de moeite waard om je daarover te buigen. [Ui1] [SS2] [MC3] Wil je het energieverbruik van je IT-apparaten verminderen, vraag dan allereerst aan al je medewerkers om hun computer en randapparatuur (beeldscherm, printer, luidsprekers …) aan het einde van de werkdag volledig uit te schakelen. Om het hen makkelijk te maken, kun je de apparaten op kantoor aansluiten op stekkerdozen met een schakelaar. Zelfs in de stand-bymodus verbruiken apparaten zoals beeldschermen namelijk energie.

Tot slot kun je het energieverbruik van kantoorapparaten optimaliseren door ze zuinig in te stellen. Dat doe je bijvoorbeeld door:

• ze automatisch in de stand-bymodus te laten gaan na een periode van inactiviteit;

• geen bewegende screensavers te gebruiken;

• de schermhelderheid te verlagen (zo ga je ook oogvermoeidheid tegen!);

• het automatisch opstarten van bepaalde programma’s uit te schakelen.

Het verbruik verminderen in je bedrijf … en daarbuiten

Als een bedrijf een beleid voor energiebesparing en duurzame ontwikkeling wil invoeren, moeten alle betrokken partijen hun schouders eronder zetten. De werkgever moet zijn medewerkers bewustmaken door hen te wijzen op het belang van goede dagelijkse gewoonten.

Denk aan het gebruik van sorteervuilnisbakken: die zijn intussen op de meeste plekken goed ingeburgerd. En net als voor afvalbeheer zijn er op het vlak van energiebesparing enkele goede reflexen die iedereen zou moeten aannemen:

• Trek de stekkers van apparaten en laders die niet in gebruik zijn uit het stopcontact.

• Doe het licht en de bijverwarming uit als je een ruimte verlaat.

• Schakel aan het einde van de werkdag je computerscherm en andere randapparatuur uit.

• Haal de borstel door je e-mailinbox om plaats vrij te maken op de servers.

• Kies waar mogelijk voor audio- in plaats van videovergaderingen.

De werkgever moet aan zijn teams duidelijk maken hoe belangrijk het is om deze goede reflexen aan te nemen, zowel op kantoor als bij het telewerken.

Tot slot kunnen bedrijven hun netwerk (klanten, leveranciers, dienstverleners) aanmoedigen om hun energieverbruik ook te verminderen door nieuwe gewoonten toe te passen. Inkopers kunnen bijvoorbeeld een milieuverantwoordelijkheidsclausule opnemen in de contracten die ze met leveranciers sluiten, of ze kunnen kiezen voor refurbished producten.

Wil je meer weten over de MVO aanpak binnen je bedrijf? Download dan onze whitepaper ‘Maatschapelijk verantwoord ondernemen’.