Koopwijzer: je werkplek goed kiezen en inrichten

Waarom een werkplek ergonomisch inrichten?

Gemiddeld zitten werknemers meer dan 7,5 uur per dag stil op hun bureaustoel. Die sedentaire levensstijl brengt fysieke klachten met zich mee, van tijdelijke pijn tot de ontwikkeling van ‘repetitive strain injury’ (RSI) of spier- en skeletaandoeningen. Van alle mensen die werkgerelateerde gezondheidsklachten hebben, geeft 60 % aan dat RSI hun grootste klacht is. De inrichting van de werkplek is dus niet alleen een essentieel deel van je preventiestrategie, maar ook een manier om het comfort van je teams gevoelig te verbeteren.

Wees fysieke klachten te slim af met ergonomisch materiaal

Op middellange termijn kan beeldschermwerk leiden tot pijn in de polsen en armen. Neem deze pijn steeds ernstig, want het kan een symptoom zijn van RSI.

Bij de derde Europese enquête over nieuwe en opkomende risico’s (ESENER) meldde 65 % van de ondervraagde bedrijven dat repetitieve hand- en armbewegingen de grootste risicofactoren zijn die RSI veroorzaken.

Het daaruit voortvloeiende absenteïsme leidt tot een lagere productiviteit, en ook de sfeer en de sociale relaties op de werkvloer kunnen erdoor onder spanning komen te staan. Dat schaadt het imago van de onderneming, die haar gezag en haar hele organisatie ontwricht ziet.

De juiste kantooruitrusting kan dus een wezenlijk voordeel betekenen voor de teams door hun comfort en concentratievermogen te verbeteren en vermoeidheid tegen te gaan.

De werkplek inrichten in het teken van de mentale gezondheid

Een niet-geoptimaliseerde werkplek kan leiden tot psychosociale problemen. Lichamelijke gezondheidsklachten en psychologische problemen zijn immers nauw met elkaar verbonden. Met andere woorden: door de werkomgeving gezond in te richten, kun je mentale gezondheidsproblemen op de werkvloer voorkomen. Lawaai en een gebrek aan licht of opbergruimte zijn belangrijke risicofactoren waardoor mensen zich niet goed in hun vel voelen op het werk, wat leidt tot stress. En het is verre van een anekdotisch probleem: maar liefst een op de twee Europese werknemers zegt stress op het werk te ervaren.

Een ergonomische werkplek inrichten

Een met ergonomisch meubilair en materiaal ingericht bureau is voor veel werknemers een motiverende factor. Maar hoe kies je het juiste materiaal? Wel, door enkele criteria en praktische gebruikstips in het achterhoofd te houden.

Aangepaste kantoormeubelen voor de werkplek kiezen

De lichaamsdelen die bij kantoormedewerkers het zwaarst belast worden, zijn de nek, rug en gewrichten. Om die kwetsbare zones te ontlasten, moet de kantoorinrichting aan een aantal specifieke voorwaarden voldoen.

Met welke criteria moet je rekening houden bij het kiezen van producten en accessoires?

Onder de tertiaire sector vallen talloze banen die meestal zittend werk verrichten. Deze medewerkers brengen een groot deel van hun dag op een bureaustoel voor een computerscherm door. Bij de inrichting van hun werkplek kies je dus liefst materiaal dat afgestemd is op de behoeften van de medewerker in kwestie. Dat materiaal moet ergonomisch en verstelbaar zijn naargelang de volgende criteria:

• de lichaamsbouw van de medewerker (grootte, gewicht);

• zijn fysieke conditie (bijv. gekende medische problemen);

• zijn leeftijd;

• zijn voorkeuren op het vlak van kantooruitrusting.

Een gezonde werkhouding is noodzakelijk om vermoeidheid en spanning te voorkomen. Ter hoogte van het hoofd moeten de ogen zich 2 tot 3 cm boven de rand van het scherm bevinden: zo worden ze minder blootgesteld aan kunstlicht en moet de medewerker zijn nek minder buigen. De voeten moeten vlak op de grond staan en de knieën bevinden zich iets hoger dan de dijen.

Best practices voor een gezonde, veilige werkplek op kantoor

De basisregel van de ergonomie is: geef het lichaam zoveel mogelijk bewegingsvrijheid om aan de fysieke behoeften te voldoen. Ook bij kantoorwerk is het cruciaal dat je de hele dag door in variërende houdingen werkt of minstens af en toe rondwandelt.

Regelmatig sporten is ook een goed idee: sport verbetert de werkhouding en voorkomt daardoor klachten.

Om ongevallen op het werk te voorkomen, is het ook essentieel dat alle medewerkers zich netjes aan de veiligheidsvoorschriften houden. En tot slot is het raadzaam pauzes in te lassen en even je spieren te strekken voordat je weer gaat zitten om verder te werken.

Producten en accessoires voor een ergonomische werkplek

Wil je stress en pijnklachten tijdens de werkdag een stap voor zijn? Kies dan voor ergonomische producten en praktische accessoires. Zowel op kantoor als op de werkplaats is het belang van een aangepaste werkomgeving niet te onderschatten.

De keuze van een bureau en stoel

Kies het bureau en de bureaustoel steeds naargelang het profiel van de medewerker. Die moet recht op de stoel kunnen zitten, met de knieën iets hoger dan de dijen.

Als dat door de lichaamsbouw van de medewerker niet lukt, voorzie dan een voetensteun om de onderrug en kniegewrichten te ontlasten. Zo voorkom je ook dat de medewerker te ver naar voren buigt, wat de lendenwervels zwaar belast.

Om beweging aan te moedigen zonder het werk te hinderen, is een draaistandaard voor beeldschermen een slimme oplossing. Zo’n plateau maakt het bovendien makkelijker om teamwerk te verrichten, want niemand moet zich in oncomfortabele bochten wringen om het scherm te kunnen zien. Een monitorstandaard met hoekopstelling biedt ook een comfortabele kijkhoogte.

Ergonomische stoelen verminderen rugklachten en bestaan in de meest uiteenlopende vormen. Denk bijvoorbeeld aan de zit-stastoel, die de medewerker alle bewegingsvrijheid biedt en bijzonder geschikt is voor de werkplaats. Een kniestoel kantelt de zithouding naar voren om de onderrug minder te belasten.

Wat het bureaumeubel zelf betreft, kies je idealiter een in hoogte verstelbaar model indien mogelijk.

Ergonomische accessoires

Er zijn verschillende accessoires op de markt met een vaste of draaibare standaard waarmee je het scherm in een ideale positie kunt zetten. Ook de zithoogte is een belangrijke factor om pijn te voorkomen. Daarom wordt nieuw materiaal speciaal ontworpen om optimaal te kunnen worden afgestemd op de fysieke behoeften van elke medewerker en om de kwetsbaarste lichaamsdelen minder te belasten. Denk bijvoorbeeld aan een polssteun om het carpaletunnelsyndroom te voorkomen. Nog een interessante nieuwigheid is de ergonomische computermuis: die heeft een verticale vorm, waardoor de pols een natuurlijkere houding aanneemt en de muis veel comfortabeler aanvoelt.

Het juiste materiaal voor een veiligere werkplaats

In het magazijn of op de werkplaats worden de gezondheid en veiligheid van de arbeiders dag na dag op de proef gesteld. Voor wie zwaar fysiek werk verricht in een stressvolle werkomgeving, is een met ergonomische producten uitgeruste werkplek dus onontbeerlijk.

Om RSI en andere ernstige beroepsziekten te voorkomen, bied je deze medewerkers het best hoogwaardige stoelen. De eerste keuze voor werkplaatsomgevingen is de zit-stastoel. Medewerkers die het grootste deel van hun tijd aan een productielijn doorbrengen, hebben baat bij een antivermoeidheidsmat. En tot slot hebben medewerkers die zware lasten hanteren steekwagens, karren en elektrische palletwagens nodig.

Inrichting van de werkplek

De werkhouding en ergonomisch meubilair hebben een grote invloed op de vermoeidheid die je teams ervaren, maar dat zijn niet de enige factoren waarmee je rekening moet houden. Heb je al eens nagedacht over de akoestiek en opbergmogelijkheden in je kantoorruimte? Ook die elementen zijn namelijk essentieel als je stress wilt voorkomen.

De ruimtes inrichten

De inrichting van de werkplek heeft een aanzienlijke invloed op het algemene welzijn van je medewerkers. Er bestaan verschillende oplossingen die het comfort en de ergonomie van hun werkplek verbeteren: denk bijvoorbeeld aan een monitorstandaard met geïntegreerde lades, aangepaste opbergmeubelen of richt de ruimte zo in dat iedereen een gezellige eigen plek heeft.

Ergonomen raden ook aan archief- en opbergruimtes wat verder weg van de bureaus in te richten, zodat je medewerkers meer moeten bewegen om ernaartoe te gaan. Wat ergonomie betreft, zijn het vaak de kleine details die het verschil maken en die het leven op de werkvloer voor iedereen aangenamer maken, zowel op fysiek als op mentaal vlak.

Een goede werkomgeving

Welzijn op het werk houdt ook in dat je aandacht besteedt aan de akoestiek, verlichting en decoratie. Geluidsoverlast veroorzaakt namelijk stress en vermoeidheid, een cocktail die nefast is voor de productiviteit. Investeringen die deze problemen oplossen, verdienen zichzelf al snel terug.

Arbeiders op de werkplaats kunnen bijvoorbeeld gehoorbeschermers dragen. Maak ook zoveel mogelijk gebruik van natuurlijk licht, want dat heeft een positieve invloed op het humeur en het concentratievermogen. Licht werkt als een antidepressivum en helpt vermoeidheid te overwinnen.

Ook de luchtkwaliteit is een essentiële factor voor welzijn op het werk. Die verhoog je makkelijk door de ruimte op te vrolijken met luchtzuiverende planten.

Tot slot voelen je medewerkers zich meer ’thuis’ op het werk als ze hun werkplek met enkele persoonlijke toetsen mogen inrichten, en dat leidt op zijn beurt tot meer betrokkenheid.

Bedrijven worden geconfronteerd met nieuwe uitdagingen op het gebied van welzijn op het werk. Lichamelijke en geestelijke gezondheidsrisico’s op het werk voorkomen staat bovenaan elke agenda. Een gezonde werkomgeving en aangepast materiaal zijn onontbeerlijk om de psychosociale risico’s te beperken die schadelijk zijn voor zowel het bedrijf als de medewerkers.

Wil je meer weten over hoe je een werkplek goed inricht? Lees dan onze koopwijzer over de nieuwste duurzame producten voor kantoor en magazijn.

Download ook onze whitepaper ‘Maatschappelijk verantwoord ondernemen’